Thánh Gióng
Dạy
I – KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN CÓ
Đầu tiên. Tóm tắt câu chuyện
Vào thời Hùng Vương thứ VI, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão làm lụng vất vả, được hưởng phúc nhưng không có con. Một hôm, người vợ ra ngoài, đắp cái bàn chân to, về nhà dưỡng thai. Mười hai tháng sau, một cậu con trai kháu khỉnh ra đời. Lên ba tuổi, anh không biết đi, không biết nói, không biết cười.
Giặc sắp đến, Gióng bỗng cất tiếng xin vua sắm gậy sắt, áo giáp sắt và ngựa nặng để đánh giặc.
Sau đó, Gióng ăn khỏe và lớn nhanh như gió. Hàng xóm góp gạo nuôi chú.
Sứ giả mang theo những gì Gióng yêu cầu. Gióng vươn vai trở thành chiến binh cưỡi ngựa sắt phun lửa tiêu diệt quân thù. Gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre tiếp tục đánh giặc.
Giông chiến xong, Gióng về núi Sóc Sơn rồi bay về trời.
Người biết ơn lập đền thờ.
Bây giờ vẫn còn hội làng và dấu vết của ao hồ, lũy tre ngà, làng Chày, v.v.
2. Thánh Gióng là truyền thuyết ca ngợi người anh hùng làng Gióng, thể hiện sức mạnh thần kì của dân tộc ta trong việc đánh giặc ngoại xâm. Truyện cũng phản ánh ước mơ, khát vọng của nhân dân: có sức mạnh vô địch để tự vệ vững chắc. cuộc sống thanh bình của đất nước.
II – HƯỚNG DẪN ĐỌC – VĂN BẢN HLUU
1. một) trong câu chuyện Thánh Gióng có các nhân vật: cha, mẹ Gióng, vua, sứ giả, Thánh Gióng.
b) Thánh Gióng là nhân vật chính.
c) Những chi tiết kì ảo đầy ý nghĩa và kì ảo về nhân vật chính:
– Sự ra đời của Thánh Gióng:
+ Người mẹ chỉ chân ướt chân ráo cưu mang.
+ Thông thường, sau chín tháng mười ngày, người mẹ mới sinh con. Mẹ Thánh Gióng mang thai 12 tháng.
– Lên ba tuổi, Gióng không biết đi, không biết nói, không biết cười.
– Nghe tiếng sứ giả, Gióng chợt lên tiếng. Tiếng nói đầu tiên là đòi vũ khí, áo giáp để đánh giặc.
Từ khi gặp sứ giả, Gióng lớn nhanh như gió.
– Khi đã có ngựa và binh khí, chàng trai vươn vai bỗng trở thành anh hùng.
– Ngựa sắt phun lửa, xông vào giết giặc.
Sau khi đánh thắng giặc, Thánh Gióng đã bay về trời.
2. Ý nghĩa các chi tiết trong truyện:
Một) Tiếng nói đầu tiên của cậu bé lên ba là tiếng đòi đánh giặc.
– Chi tiết này ca ngợi lòng yêu nước của người anh hùng. Tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước.
– Chi tiết này thể hiện ý thức đánh giặc của dân tộc ta: Khi có giặc ngoại xâm từ trẻ em đến người già đều có ý thức đánh giặc.
Chi tiết ấy cũng cho thấy sự kỳ diệu: Chưa bao giờ biết cười, cậu bé bỗng nói rất rõ ràng về một việc hệ trọng của đất nước.
b) Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt đánh giặc: Chi tiết này thể hiện sự kì lạ (cậu bé không đòi đồ chơi) và nghĩa khí đánh giặc của người anh hùng.
c) Láng giềng xin góp gạo nuôi cậu bé: Đây’ tượng trưng cho người anh hùng sinh ra giữa nhân dân, được nhân dân nuôi dưỡng và lớn lên bằng sức mạnh của toàn dân.
đ) Gióng lớn nhanh như gió, vươn vai làm anh hùng: Lớn nhanh là theo kịp giặc. Chi tiết cho thấy trong tình thế cấp bách, người anh hùng mang sức mạnh của dân tộc phải vươn lên một tầm cao phi thường. Cần tầm vóc khổng lồ như những vị thần để áp đảo kẻ thù.
Đ) Gậy sắt bị gãy, Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc. Chi tiết này mang ý nghĩa vượt khó đánh giặc. Cây cỏ khi cần cũng có thể biến thành vũ khí, đặc biệt là cây tre – loài cây đặc trưng của dân tộc Việt Nam.
e) Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt bỏ lại bay về trời. Chi tiết này đề cao người anh hùng, thay trời trừng phạt quân xâm lược. Đồng thời cho rằng Gióng không cầu danh lợi, không cầu danh lợi.
3. Ý nghĩa hình tượng Thánh Gióng:
– Thánh Gióng là hình tượng tiêu biểu của người anh hùng đánh giặc cứu nước.
– Thánh Gióng mang sức mạnh của nhân dân, sinh ra giữa nhân dân, được nhân dân nuôi dưỡng, Thánh Gióng ra trận với sức mạnh phi thường, sử dụng vũ khí hiện đại và thô sơ để tiêu diệt kẻ thù.
– Từ truyền thống đánh giặc lập công, nhân dân ta đã phong thần hóa các anh hùng thành Thánh Mẫu, biểu tượng cho lòng yêu nước, khả năng và sức mạnh quật khởi của dân tộc.
4*. Câu chuyện Thánh Gióng về sự thật lịch sử:
Thời đại các Vua Hùng, dân tộc ta luôn phải chống giặc ngoại xâm phương Bắc để bảo vệ nền độc lập của mình.
Vũ khí của ta ngày càng tốt hơn, hiện đại hơn.
Trong chống giặc ngoại xâm, chúng ta huy động sức mạnh của cả cộng đồng già trẻ lớn bé, dùng mọi cách để đánh giặc.
III – HƯỚNG DẪN ĐÀO TẠO
Đầu tiên. Có thể chọn một (hoặc một số) hình sau:
– Hình ảnh Gióng khi nghe sứ giả báo tin, bỗng lên tiếng: “Mẹ ra mời sứ giả vào đây”;
– Hình ảnh Gióng lớn nhanh như thổi, vươn vai hóa anh hùng;
– Hình tượng Gióng mặc áo giáp sắt, phi ngựa lên ngựa;
– Hình ảnh Gióng nhổ tre đánh giặc,…
2. Cuộc thi thể thao ở trường trung học mang tên Hội khỏe Phù Đổng Vì: Là hội thi để mừng sức khỏe, lấy ý nghĩa từ truyền thuyết đẹp đẽ về chàng trai làng Phù Đổng (Thánh Gióng) làm biểu tượng cho ý chí và lòng yêu nước.
IV – TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng sứ giả, là lời hiệu triệu của Vua Hùng, là tiếng gọi của sông núi khi có giặc xâm lược. Đất nước đang lâm nguy. Chống quân xâm lược, bảo vệ
Tổ quốc của dân thường ẩn trong dân (giống như cậu bé làng Gióng nằm im, không nói, không cười), nhưng khi có giặc là tiếng gọi của sông núi hội tụ, đánh thức mọi lực lượng. tiềm ẩn đó của dân tộc và làm nên Thánh Gióng. Đó là một chân lý, một quy luật quan trọng về xây dựng, tổ chức và phát triển lực lượng đánh giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc” mà cha ông ta đã sớm nhận thức, đúc kết và truyền lại cho muôn đời sau. lý thuyết tuyệt vời này.
HOÀNG TIẾN TÚ
(Bình giảng truyện dân gian, NXBGD, 2001)
Mai Thư
