Soạn bài: Ôn tập phần Tiếng Việt
Dạy
I – KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN CÓ
Xem lại các khái niệm giới từ, biệt lập, kết nối câu và đoạn văn, ý nghĩa rõ ràng và ngụ ý trên các tài liệu cụ thể.
II – HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Phần 1. Giới từ và các thành phần biệt lập
bài tập 1
Bắt đầu |
thành phần bị cô lập |
|||
Trạng thái |
Cảm thán |
Gọi – trả lời |
Ghi chú |
|
Xây dựng một lăng đó |
Âm thanh |
vất vả quá! |
quý ngài |
những cô gái sắp rời xa tôi, biết rằng họ sẽ không bao giờ gặp lại tôi nữa, hay nhìn tôi như thế |
Bài tập 2
HS tự viết đoạn văn giới thiệu câu chuyện bến nước (Nguyễn Minh Châu) đã sử dụng giới từ và các thành phần tình thái. Ví dụ:
Một) Bến quê – Tên truyện ngắn cũng là tên của tập truyện – một trong những tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Minh Châu thời kỳ đổi mới.
b) Bến quê, một bến bình dị, quen thuộc với mọi người dân quê, bất ngờ là một điều ước xa vời, không thể đạt được đối với Nhi, người đã đi “khắp mọi nẻo đường” của trái đất.
Phần 2. Liên kết câu, liên kết đoạn văn
Bài tập 1, 2
Liên kết ma thuật |
||||
từ tương ứng |
lặp từ |
Từ đồng nghĩa, trái nghĩa và hiệp hội |
Chức vụ |
Kết nối |
Đoạn a |
mưa – mưa đá – lách cách – gió |
nhưng, nhưng sau đó, và |
||
đoạn b |
đứa trẻ, cô bé |
đứa trẻ, cô bé – Nó |
||
Đoạn c |
nụ cười đẹp |
không hài lòng – khinh bỉ – chế nhạo ; Pháp – Napoléon ; Châu Mỹ – Washington D.C. |
Bây giờ chúng ta ở trên cao, đừng để ý đến chúng ta |
bài tập 3
HS tự phân tích cách nối các câu trong đoạn văn kể chuyện bến nông thôn (Bài tập 2, phần 1).
Phần 3. Nghĩa tường minh và hàm ý
bài tập 1
Thông qua câu “Những người giàu có đã chiếm hết các ghế ở dưới đó!” ý của người ăn mày là: Địa ngục là nơi dành cho những kẻ giàu có đầy tội lỗi trên trần gian.
Bài tập 2
Một) Nam không muốn trực tiếp nói ra lời chỉ trích (tránh làm mất lòng bạn) nên cố tình vi phạm châm ngôn quan hệ (lạc đề), và một phần là phương châm phương pháp (nói mơ hồ).
b) Huệ muốn nói rằng “còn Nam và Tuấn thì em chưa trình báo”. Huệ cố ý vi phạm phương châm về lượng (nói thiếu), có lẽ Huệ không muốn báo cho Nam và Tuấn hoặc báo cáo không kịp nên đã “bỏ qua” phần chưa làm tròn trách nhiệm của mình.