Phương pháp miêu tả cảnh
Dạy
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN CÓ
Đầu tiên. Để viết được một đoạn văn tả cảnh, người viết cần phải
– Xác định đối tượng miêu tả;
– Quan sát, lựa chọn hình ảnh tiêu biểu;
– Trình bày các điểm quan sát được theo thứ tự.
2. Bố cục của một bài văn tả cảnh thường có ba phần
– Mở bài: Giới thiệu cảnh được tả;
– Thân bài: Tập trung miêu tả cụ thể cảnh vật theo một trình tự;
– Kết bài: Thường nêu cảm nghĩ về cảnh được miêu tả.
II. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
Đầu tiên. Đọc kỹ ba văn bản
Xem ba câu hỏi ở mục 2 (SGK), sau đó đọc lại các văn bản trên để tìm câu trả lời.
2. Gợi ý trả lời
Một) Qua hình tượng nhân vật dượng Hương Thư ta hình dung được những nét tiêu biểu về khung cảnh vùng sông nước với nhiều thác dữ dội. Dòng thác chảy mạnh đến nỗi người ta phải nhanh như cắt để đưa thuyền vượt thác. Con thuyền cố đẩy về phía trước. Chi tiết đó cho thấy cuộc vượt biên không hề dễ dàng. Hình ảnh dượng Hương Thư mạnh mẽ, dồn hết sức lực, cơ bắp như một hiệp sĩ của Trường Sơn hùng vĩ khi vượt thác cho ta hình ảnh thác nước chảy mạnh mẽ, dữ dội trong khung cảnh hùng vĩ.
b) Đoạn hai tả sông Năm Căn và rừng đước. Tác giả miêu tả theo thứ tự từ gần đến xa, từ thấp lên cao. Từ rạch Bố Mát, ra sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông… Được miêu tả từ gần đến xa.
Từ giữa sông nhìn những rặng đước nối tiếp nhau, từng bước phủ một màu xanh… theo thứ tự từ thấp lên cao.
c) Bài văn thứ ba tả lũy làng. Nó có thể được chia thành ba phần:
– Phần một: Từ đầu đến cuối màu của thành lũy: Giới thiệu về lũy làng.
– Phần hai: Tiếp theo khi nào thì không rõ: diễn tả các vòng thành.
– Phần ba: Còn lại: cảm nghĩ về những cảm nhận về thảo mộc thiên nhiên.
III. HƯỚNG DẪN ĐÀO TẠO
Đầu tiên. Tả quang cảnh lớp học trong giờ làm văn
Một) Hình ảnh tiêu biểu: Cô giáo, quang cảnh lớp học (bàn ghế, bảng đen, bàn giáo viên, khẩu hiệu trên tường), học sinh (ghi tựa bài, chuẩn bị làm bài, tư thế viết bài..) Chú ý tả cả lớp, tả một hai học sinh cẩn thận.
b) Thứ tự miêu tả: Có lẽ theo thời gian. Lớp trống. Thầy (cô) giáo cho phép chép đề. Bạn có thể làm việc trên bài tập về nhà của bạn. Kết thúc buổi học, thu và nộp bài cho giáo viên.
Có thể đi theo không gian. Lớp học bên ngoài. Lên bảng, cô (thầy) ngồi trên bàn giáo viên. Các bạn trong lớp bắt đầu làm bài. Không khí của lớp học và tinh thần, thái độ làm việc của bạn ngồi cạnh người viết (hoặc chính người viết).
c) Hãy viết phần mở đầu và kết luận cho tiểu luận này. Chú ý nội dung mở đầu và kết luận được đề cập trong phần Ghi nhớ.
2. Ở đây có hai khả năng để lựa chọn: miêu tả không gian: từ xa đến gần. Mô tả thời gian trước, trong và sau trận đấu. Cũng có thể có cách thứ ba kết hợp cả không gian và thời gian (Cách này khó và phức tạp hơn). Đầu tiên, chọn thứ tự mô tả. Sau đó chọn một cảnh sân trường vào giờ ra chơi để viết đoạn văn.
Ví dụ, nếu bạn chọn thứ tự thời gian, bạn sẽ chú ý đến các yếu tố sau:
Sân trường vắng lặng trong giờ học.
– Tín hiệu, trống đánh, mọi người ùa ra.
– Có nhóm chơi đá cầu, nhảy dây, đá cầu; Có những nhóm chỉ xem, hoặc tranh luận về điều gì đó.
– Có thể mô tả màu sắc quần áo, tiếng cười, tiếng reo hò và một số người chơi tích cực nhất.
3. Trước hết ta hãy tóm tắt theo dàn ý: mở bài, thân bài, kết luận.
– Cần lưu ý đây là bài viết nói trực tiếp về ký hiệu nên tác giả không mở bài mà đi thẳng vào nội dung bài viết.
– Tác giả đã miêu tả biển đẹp ở góc độ nào? Vào lúc? Theo thời tiết? Có sự kết hợp giữa thời gian và thời tiết không? Kết bài của tác giả bao gồm những câu nào?
Sau khi trả lời các câu hỏi trên, bạn có thể lập dàn ý.
Mai Thư
