mùa xuân của tôi
Dạy
I – KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN CÓ
Đầu tiên. Nhà văn Vũ Bằng (tên thật là Vũ Đăng Bằng), sinh năm 1913 tại Hà Nội, xuất thân trong một gia đình làm nghề xuất bản và mở hiệu sách. Ông là nhà văn, nhà báo nổi tiếng từ năm 1945 tại Hà Nội. Sau năm 1954, ông vào Sài Gòn sinh sống. Tuy sống trong vùng bị địch tạm chiếm, làm báo, viết văn nhưng ông vẫn tham gia hoạt động cách mạng và là cơ sở tình báo quan trọng của ta.
2. Bài viết này được trích từ tập tùy bút Thương Nhớ Thứ Mười Hai được tác giả viết trong những năm tháng xa quê. Mười hai ở đây là mười hai bài, tương ứng với mười hai tháng trong năm, thể hiện nỗi nhớ nhung tháng ngày của người viết đối với miền Bắc và Hà Nội thân yêu trong những năm tháng xa quê.
Trong bài, từ quy luật tình cảm của con người đối với mùa xuân, tác giả đã đi đến cảm nhận về mùa xuân ở Hà Nội, mùa xuân ở miền Bắc, ấn tượng nhất là cảnh sắc và không khí xuân sau ngày rằm tháng giêng. . Bài viết đã thể hiện tình cảm tha thiết, thiết tha của tác giả đối với quê hương, cuộc sống dân tộc cũng như thái độ trân trọng của tác giả trước những vẻ đẹp của cuộc sống, của thiên nhiên được thể hiện qua ngòi bút tài hoa, tinh tế.
II – HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Đầu tiên. Bài văn đã tái hiện khung cảnh thiên nhiên và không khí mùa xuân tháng Giêng ở Hà Nội và miền Bắc qua nỗi nhớ da diết của một người xa quê.
2. Bài viết có thể được chia thành ba phần:
– Đoạn 1 (từ đầu đến “phải lòng mùa xuân”): cảm nhận về quy luật tình cảm của con người đối với mùa xuân.
– Đoạn 2 (tiếp đến “khai hội”): cảm nhận về cảnh sắc, không khí chung của mùa xuân Hà Nội và miền Bắc.
– Đoạn 3 (còn lại): cảm nhận về cảnh sắc, không khí mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng.
Ba đoạn văn trên liên kết với nhau khá chặt chẽ. Từ quy luật chung của cảm xúc con người (“ai cũng yêu mùa xuân”) đến cảm nhận riêng về mùa xuân (“Em yêu sông xanh núi tím…, mùa xuân của em, mùa xuân Việt Bắc…”), kết thúc. cùng với cảm xúc sâu lắng về tháng giêng, mạch cảm xúc được khám phá rất tự nhiên, logic,
3. Trong đoạn văn từ “Em yêu sông xanh núi tím” đến “khai hội”, khung cảnh và không khí mùa xuân ở Bắc Bộ đã được miêu tả qua nhiều chi tiết, cả về thiên nhiên và sinh hoạt của con người. Tác giả đã miêu tả thời tiết, khí hậu đặc trưng của mùa xuân ở miền Bắc với “mưa dầm, gió bấc”, như thể mùa đông còn lại nhưng lại mang hơi ấm, tràn trề của khí xuân. Hơi xuân. Những âm thanh như tiếng én, tiếng chèo khua, câu hát giao duyên… quyện trong hương nến nồng ấm, nhất là trong không khí sum họp gia đình càng gợi lên một mùi hương khó phai. trong tâm hồn người xa xứ.
Không chỉ miêu tả sức sống mùa xuân từ bên ngoài, tác giả đã thể hiện nổi bật sức sống mùa xuân trong lòng người bằng nhiều hình ảnh gợi cảm, so sánh cụ thể: “Ngồi không chịu nổi Nhựa sống trong người căng ra như máu. trong cái lộc của nai tơ, như cái mầm của cây mồ côi, nằm im không chịu nổi, phải trồi lên thành những chiếc lá nhỏ bé giơ tay vẫy gọi những người tình đứng bên cạnh” và “lòng người dường như cũng như trẻ trung, mạnh mẽ hơn trong những ngày đông lạnh giá”. Ngay cả sự cảm nhận về thời tiết cũng phát triển theo chiều hướng tích cực: “…lạnh ngọt rồi, không còn rét buốt nữa”. Những hình ảnh so sánh vừa cụ thể, vừa mới mẻ, cùng với cách liên tưởng sáng tạo, với giọng điệu vừa sôi nổi, vừa tha thiết đã tạo nên một đoạn văn giàu sức gợi.
4. Phần còn lại của đoạn trích (từ “Đẹp quá” đến hết), tác giả tập trung miêu tả những nét đặc sắc của đất trời, thiên nhiên và không khí mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng.
Tác giả đã chọn đúng thời điểm chuyển mùa của đất trời. Muôn hình vạn trạng, cây cỏ, thời tiết, khí hậu… đang trong quá trình giao mùa: “Tết rồi mà trời chưa tàn, đào đã tàn mà nhụy còn phong, cỏ chưa xanh bằng cuối đông… tiết trời đã qua, mưa xuân bắt đầu thay thế mưa phùn…”. Trong không khí ấy, lòng người cũng dễ đồng điệu: “Tôi thấy lòng vui rạo rực”. Ấn tượng mạnh mẽ về ngày rằm tháng giêng đã giúp tác giả nhớ lại những chi tiết nhỏ nhặt nhất: “Đó là khi hết thịt mỡ của dưa hành, dưa leo, người ta bắt đầu quay về với bữa cơm đơn giản là cà tím kho tộ với thịt thăn. nhưng lá tía tô thái nhỏ hay bát canh cua bể vắt chanh mát như quạt gió trong lòng…”.Tình yêu và nỗi nhớ đã đánh thức những cảm xúc trong sâu thẳm tâm hồn, biến những sự vật, hiện tượng quen thuộc đối với mỗi người con đất Bắc trở nên sâu sắc. và những kỉ niệm thiêng liêng trong tương lai.tâm hồn tác giả khiến ngòi bút của tác giả đặc biệt tinh tế và nhạy cảm.
5. Trong nỗi nhớ da diết của một người xa quê, tác giả đã tái hiện mùa xuân trên đất Bắc bằng những ấn tượng êm đềm ngọt ngào, những cảm nhận tinh tế, nhạy cảm mà chỉ những ai tha thiết yêu quê hương mới có được. , tha thiết gắn bó với quê hương mới chiếm được. Mùa xuân ở miền Bắc là mùa đặc biệt của đất trời và lòng người, mùa xuân của sức sống và tình yêu.
III – HƯỚNG DẪN ĐÀO TẠO
Đầu tiên. Đây là bài văn miêu tả mùa xuân nhưng không trực tiếp mà được gợi lên từ nỗi nhớ của tác giả. Trong mạch cảm xúc dạt dào, trào dâng, tác giả viết câu văn dài (có khi cả đoạn chỉ bằng một câu) sử dụng nhiều điệp ngữ, điệp ngữ cú pháp nên khi đọc dễ bị đứt đoạn. Để đọc tốt bài văn này, cần luyện đọc thuần thục giọng đọc, đọc nhiều lần các câu dài, chú ý ngắt hơi đúng nhịp, đúng dấu chấm, dấu phẩy của bài viết.
Ví dụ:
“Mùa xuân của tôi – mùa xuân của Bắc Việt – mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa rào gió lành, có tiếng én trong đêm xanh, có tiếng chèo từ xa xa, có khúc tình ca của một cô gái đẹp như một giấc mơ.”
“…Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất, nhất là sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà han chưa tàn, đào đã phai mà nhụy còn phong, cỏ không xanh như cuối đông hay đầu tháng giêng mà ngược lại hơi phảng phất mùi hương nam tính”.
2. Sưu tầm:
Mọc giữa dòng sông xanh
một bông hoa màu tím
Ôi thịt cừu
Hát mà vang
Từng giọt lấp lánh
Tôi nhấc tay lên
Mùa xuân của người cầm súng
Lộc đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài ra đồng
Mọi thứ đều vội vàng
Mọi thứ như một cơn lốc…
(Thanh Hải, Mùa xuân nho nhỏ)
Mai Thư
